ಲೇ; ಎಮ್.ಎನ್.ಕಬ್ಬೂರ್. ಸವದತ್ತಿ.
Klive Special Article ಯೋಗವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ‘ಯೋಗ’ ಎಂಬ ಪದವು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ದೇಹ ಮತ್ತು ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ, ಸೇರುವುದು ಅಥವಾ ಒಂದಾಗುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಇಂದು ಇದನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯತೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸದ ಹಿಂದಿನ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಮಾಜವು ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಔಷಧದಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇರಬಹುದು ಅಥವಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕಲೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾನಸಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಅನುಮತಿಸಲು ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಏಕೀಕರಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಯೋಗದ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಸಮುದಾಯದ ನೀತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. “ಸಾಮರಸ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ಯೋಗ” ಎಂಬುದು ಯೋಗದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ, ತನ್ನೊಳಗೆ ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಯೋಗದ ಮೂಲ ಮಂತ್ರವಾಗಿದೆ. 2014 ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಜನರಲ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನಂತರ 2015 ರಿಂದ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಜೂನ್ 21 ರಂದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಯೋಗದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
● ಇತಿಹಾಸ:- ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು 2014 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಯುಎನ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಜೂನ್ 21 ರಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಗ ದಿನವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ದೀರ್ಘ ದಿನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಯುಎನ್ 2014 ರಲ್ಲಿ “ಯೋಗ ದಿನ” ಎಂಬ ಕರಡು ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಯೋಗ ದಿನವನ್ನು ಮೊದಲು 21 ಜೂನ್ 2015 ರಂದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ವಿಶ್ವ ಯೋಗ ದಿನ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದ ನಿಯೋಗವು ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು. 2015 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು 10 ರೂಪಾಯಿಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 2017 ರಲ್ಲಿ ಯುಎನ್ ಪೋಸ್ಟಲ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (ಯುಎನ್‌ಪಿಎ) ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಒಂದೇ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ 10 ಆಸನಗಳ ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು.
Klive Special Article ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನ 2024 ರ ಥೀಮ್:- ಈ ವರ್ಷದ ಅಧಿಕೃತ ಥೀಮ್ “ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಗ” ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಗವನ್ನು ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಾಧನವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ, ಮಹಿಳೆಯರ ಯೋಗಕ್ಷೇಮ, ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅವರಲ್ಲಿ ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸ ತುಂಬುವುದು ಇದರ ತಿರುಳಾಗಿದೆ.
● ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನದ ಲೋಗೋವಿನ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ:-
1) ಮಾನವನ ಚಿತ್ರ:- ಯೋಗದ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಮಾನವ ಆಕೃತಿಯು ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.
2) ಕಿತ್ತಳೆ ಪ್ರಭಾವಲಯ:- ಮಾನವನ ಆಕೃತಿಯ ತಲೆಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಕಿತ್ತಳೆ ಪ್ರಭಾವಲಯವು ಜ್ಞಾನೋದಯ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಅಥವಾ ಯೋಗವು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಆಂತರಿಕ ಬೆಳಕನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
3) ಗ್ಲೋಬ್:- ವಿಶ್ವ ಯೋಗ ದಿನದ ಲಾಂಛನದಲ್ಲಿ ಗ್ಲೋಬ್‌ನ ಚಿತ್ರಣವು ಯೋಗದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಇದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ.
4) ಎಲೆಗಳು (ಕಂದು ಮತ್ತು ಹಸಿರು):- ಎರಡು ಜೋಡಿ ಎಲೆಗಳು, ಒಂದು ಕಂದು ಮತ್ತು ಒಂದು ಹಸಿರು, ಯೋಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
5) ಕಂದು ಎಲೆಗಳು:- ಲೋಗೋದಲ್ಲಿನ ಕಂದು ಎಲೆಗಳು ಭೂಮಿಯ ಅಂಶವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತವೆ.
6) ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳು:- ಲೋಗೋದಲ್ಲಿನ ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳು ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
● ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನದ ಮಹತ್ವ:-
1) ಯೋಗದ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಇದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಆರೋಗ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
2) ಯೋಗವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಬಿಡಲು ನಮಗೆ ಕಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
3) ಸಂಘರ್ಷ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ದಿನ ಮತ್ತು ಯೋಗದ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
4) ಯೋಗವು ಪ್ರಪಂಚದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಏಕತೆಯ ಭಾವವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ನೆಮ್ಮದಿಯ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
5) ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಜನರನ್ನು ಕರೆತರುವ ಮೂಲಕ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ, ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ದಿನವು ಜಾಗತಿಕ ಏಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
6) ಯೋಗದ ಸಮಗ್ರ ವಿಧಾನವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಹದ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ತತ್ವಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
7) ಯೋಗವು ಅಹಿಂಸೆ, ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಗೌರವದ ತತ್ವಗಳು ಜಾಗತಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯ ವಿಶಾಲ ಗುರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
● ಯೋಗಾಸನಗಳು:- ಯೋಗದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಆಸನಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಬಹುದು.
1) ನಿಂತು ಮಾಡುವ ಆಸನಗಳು:- ತಾಡಾಸನ, ವೃಕ್ಷಾಸನ, ಪಾದ ಹಸ್ತಾಸನ, ಅರ್ಧ ಚಕ್ರಾಸನ, ತ್ರೀಕೋನಾಸನ.
2) ಕುಳಿತು ಮಾಡುವ ಆಸನಗಳು:- ಭದ್ರಾಸನ, ವಜ್ರಾಸನ, ಅರ್ಧ ಉಷ್ಟ್ರಾಸನ, ಉಷಿಟ್ರಾಸನ, ಶಶಾಂಕಾಸನ, ಉತ್ತಾನ ಮಂಡೂಕಾಸನ, ವಕ್ರಾಸನ.
3) ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿ ಮಾಡುವ ಆಸನಗಳು:- ಮಕರಾನಸ, ಭುಜಂಗಾಸನ, ಶಲಭಾಸನ.
4) ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿ ಮಾಡುವ ಆಸನಗಳು:- ಸೇತುಬಂಧಾಸನ, ಉತ್ತಾನಪಾದಾಸನ, ಅರ್ಧಹಾಲಾಸನ, ಪವನ ಮುಕ್ತಾಸನ, ಶವಾಸನ.
ಇವುಗಳ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಕಪಾಲಬಾತಿ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಆರೋಗ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯದು.
● ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:-
1) ಯೋಗವು ದೈಹಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾಂಸಖಂಡ ಹಾಗೂ ಮೂಳೆಗಳ ದೃಢತೆ ಹಾಗೂ ಹೃದಯದ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಸಹಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
2) ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆ, ಆಯಾಸ, ಆತಂಕ ಮುಂತಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಯೋಗವು ಸಹಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
3) ಮಧುಮೇಹ, ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ, ಅಲರ್ಜಿ, ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವಾರು ರೋಗಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
4) ಮುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಯೋಗವು ಸಹಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
5) ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಯೋಗವು ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಉತ್ಸಾಹಭರಿತ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
● ಕೊನೆಯ ಮಾತು:- ಯೋಗವು ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಯೋಗವು ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ದೇಹ, ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯ ಏಕತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕೆ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾದ ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಯೋಗವೆಂದರೆ ಕೇವಲ ವ್ಯಾಯಾಮವಲ್ಲ, ಇದು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ, ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಏಕತೆಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಯೋಗವು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲಿತ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬರ ಕಾರ್ಯಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಯೋಗವನ್ನು ನಾವು ನೀವೆಲ್ಲ ಅನುಸರಿಸೋಣವೇ….
ಎನ್.ಎನ್.ಕಬ್ಬೂರ
ಶಿಕ್ಷಕರು, ತಾ-ಸವದತ್ತಿ ಜಿ-ಬೆಳಗಾವಿ
ಮೊಬೈಲ್-9740043452
mutturaj.kabbur@gmail.com
